سیستم عامل و دلایل استفاده از آن
یک سیستم عامل برنامه‌ای است که، بعد از بالا آمدن کامل به وسیله بوت برنامه، تمام برنامه‌های کاربردی دیگر را در درون کامپیوترمدیریت میکند. برنامه‌های کاربردی از operating system به وسیله‌ی درخواستهایی برای سرویس‌ها درون یک رابط کاربری مشخص برنامه‌های کاربردی استفاده میکند. به علاوه، کاربران می‌توانند به طورمستقیم با OS درون یک رابط کاربری شامل رابط کاربری خط-فرمان تعامل (CLI) یا رابط گرافیکی(GUI) تعامل داشته باشند.
یک سیستم عامل فواید مفیدی را برای نرم‌افزارهای کامپیوتری و پیشرفت نرم‌افزار می‌آورد. بدون یک OS، هر برنامه‌ای به رابط گرافیکی خودش به نسبت کدهای احتیاجی جامع برای قابل حمل کردن همه دستورالعمل‌های سطح زیرین کامپیوتر احتیاج پیدا خواهد کرد. با توجه به این که محیط خیلی بزرگی از سخت‌افزارهای سطح زیرین مورد نیاز است، این کار به اندازه خیلی زیاد اندازه هر برنامه را زیاد میکند و پیشرفت نرم‌افزار را غیر کاربردی میکند.
به جایش، خیلی وظایف معمولی، مانند فرستادن یک بسته شبکه یا نمایش یک متن روی یک سخت‌افزار خارجی استاندارد، مانند یک صفحه نمایش که می‌توان به نرم‌افزار سیستمی بارگذاری کرد به عنوان یک واسط بین برنامه‌ها و سخت‌افزارها عمل میکند. نرم افزار سیستم یک راه ثابت و تکراری را برای برنامه‌ها برای تعامل با سخت‌افزاربدون این که برنامه‌ها نیاز به دانستن هر جزییاتی درباره سخت‌افزارداشته باشد فراهم میکند.
تا زمانی که هر برنامه‌ای سرویس‌ها و منابع مشابه‌ای را همزمان به دست می‌آورند، نرم افزار سیستم—سیستم عامل تقریبا میتواند هر تعدادی از برنامه‌ها را سرویس‌دهی کند. این تعداد زیاد، مقدار زمان و کد نویسی که نیاز به پیشرفت و مشکل زدایی یک برنامه، تا زمانی که اطمینان پیدا کنیم که کاربران می‌توانند سخت افزار سیستم را در میان یک فرمان و رابط کاربری هوشمند کنترل، پیکربندی و مدیریت کنند، کاهش می‌دهد.
بعد از نصب، سیستم عامل به کتابخانه بزرگی از درایورها برای تنظیم کردن سرویس‌های OS برای محیط سخت‌افزاری خاص متکی است(متصل است). بنابراین، هر برنامه‌ای شاید یک تماس مشترک با دستگاه ذخیره سازی تشکیل دهد، اما OS، آن تماس‌ها را دریافت میکند و از یک درایور مربرطه برای انتقال دادن تماس به درون عمل‌ها(فرمانها) مورد نیاز برای زیر سازی سخت‌افزار در یک کامپیوتر خاص استفاده میکند.
امروزه، سیستم عامل یک بستر جامع را شناسایی، پیکربندی، و تعدادی از سخت‌افزارها را مدیریت میکند که شامل پردازشگر، دستگاه حافظه و مدیریت حافظه، چیپست‌ها، ذخیره‌سازها، شبکه سازی، درگاه اتصال، مانند کارت گرافیک(VGA)، رابط چند رسانه‌ای کیفیت بالا(HDMI)، و درگاه موازی جهانی(BUS)، و رابط گرافیکی تحت سیستم، مانند اتصال اکسپرس اجزای جانبی(PCLe) است.
یک سیستم عامل سه تا قابلیت فراهم میکند: یک رابط کاربری(UI) درون یک CLI یا GUI پیشنهاد می‌کندکه اجرای برنامه را راه‌اندازی و مدیریت میکند، و منابع سخت افزار سیستمی را معمولا در میان یک API استاندارد شده نمایش و شناسایی میکند.
هر سیستم عاملی به یک رابط کاربری نیاز دارد، کاربران و مدیران را قادر می‌سازد که با سیستم عامل علارغم نصب ارتباط برقرار کند، پیکربندی کند وحتی OS و زیر بنای سخت‌افزار را رفع مشکل کند. CLI & GUI اینها دونوع از انواع رابط‌های گرافیکی قبلی است که در دسترس می‌باشند.
CLI یا پنجره حالت ترمینال در سیستم عامل، یک رابط کاربری مبنای متن فراهم میکند جایی که کاربران به صفحه کلیدهای سنتی برای وارد کردن فرمان‌های خاص، پارامترها واستدلال‌ها بر طبق وظایف مشخص تکیه می‌کنند. GUI، یا دسکتاپ، در OS یک رابط کاربری بصری بر طبق آیکن‌ها و اشکال فراهم میکند جایی که کاربران برحرکاتی که به وسیله دستگاههای رابط کاربری انسانی ارائه می‌شود، مانند پدهای لمسی، صفحه نمایشگرهای لمسی و دستگاههای موس تکیه می‌کنند.
رابط گرافیکی در سیستم عامل بیشتر به وسیله کاربران معمولی یا آخرین کاربر که عمدتا علاقه به دستکاری فایلها و برنامه‌ها، مانند دوبار کلیک کردن یک آیکن فایل برای باز کردن فایل در برنامه پیشفرض دارند استفاده می‌شود. CLIدر Operating system میان کاربران پیشرفته و مدیران سیستم که باید یک سری از فرمان‌های بسیار تکراری و ریز شده (جزئی شده) را به صورت منظم، مانند ایجاد و اجرا کردن اسکریپت‌ها برای نصب کامپیوترهای شخصی(PCs) برای کارمندان کنترل کنند، محبوب است.
یک سیستم عامل اجرا وراه‌اندازی هر برنامه‌ای را مدیریت میکند. این معمولا یک نظم رفتاری را شامل اشتراک زمانی چند پردازنده‌ای، یا موضوعات پشتیبانی میکند، به طوری که وظایف مختلف می‌توانند وقت پردازنده‌های دردسترس، مدیریت کردن وقفه‌هایی که برنامه‌ها برای به دست آوردن جلب توجه فوری پردازنده، اطمینان از این که حافظه کافی برای اجرا شدن برنامه و داده‌های مربوط بدون تداخل با پردازنده‌های دیگر، انجام رسیدگی به خطاهایی که میتواند با ظرافت پردازش‌های یک برنامه را پاک کند، و اجرا کردن مدیریت حافظه بدون قطع دیگر برنامه‌ها یا OS پشتیبانی میکند، به اشتراک بگذارد.
یک سیستم عامل همچنین میتواند APIs هایی را که برنامه‌ها را قادر به اجرا کردن Operating system و دستورات سخت‌افزاری بدون احتیاج به دانستن هر چیزی درباره کیفیت پایین OS یا وضعیت سخت‌افزاری میکند پشتیبانی کند. به عنوان مثال، یک API ویندوز میتواند یک برنامه را قادربه، به دست آوردن ورودی از صفحه کلید یا موس، ساخت المان‌هایGUI، مانند پنجره‌های گفتگو و دکمه‌ها، خواندن و نوشتن فایلها در مکان ذخیره‌سازی و بیشترکند.
همه بسترهای اصلی کامپیوتر(سخت‌افزار و نرم افزار)، به یک سیستم عامل نیاز دارد و بعضی وقت‌ها شامل آن می‌شوند، و سیستم‌های عامل باید با خصوصیات مختلف برای مواجه شدن با احتیاجات خاص از اشکال مختلف فرم‌ها توسعه یابند.
یک سیستم عامل برای شناسایی، پیکربندی، و آماده کردن برنامه‌ها با دسترسی‌های معمولی برای سطوح زیرین دستگاههای سخت‌افزاری مسئول است. همان طور که OS سخت افزار را می‌شناسد و تشخیص می‌دهد، مسئول برای شناسایی چاپگرصحیح و نصب درایورهای پرینتر مناسب است به طوری که یک برنامه کاربردی فقط نیاز به ارتباط با پرینتر بدون نیازبه داشتن کدها یا فرمانهایی که برای آن پرینتر مخصوص است، دارد- که کار Operating System است.
وضعیت برای دیگر دستگاه‌ها مانند پورتهای USB، پورتهای شبکه، دستگاههای گرافیکی، مانند واحد پرازش گرافیکی)GPUs(، چیپست‌های برد اصلی، و دستگاههای ذخیره سازی، مانند سریال پیوستهSAS( SCSI( آداپتورهای دیسک و دیسک‌هایی که با فایل سیستم مناسب فرمت می‌شوند مشابه است.
Operating System دستگاههای فیزیکی و منطقی را برای سرویس می‌شناسد و پیکربندی میکند و معمولا آنها را در یک ساختار استاندارد، مانند رجیستری ویندوز ضبط میکند. سازنده‌های دستگاه به طور مرتب درایورها را به هم دیگر وصل و به روزرسانی می‌کنند، و OS باید آنها را برای اطمینان از بهترین عملکرد دستگاه و امنیتی به روز رسانی کند. وقتی که دستگاه‌ها جابجا می‌شوند، سیستم عامل همچنین درایورهای جدید را نصب و پیکربندی میکند.
OS ویندوزیکی از محبوب‌ترین و پر کاربردترین Operating System های جهان است. توسط شرکت مایکروسافت توسعه یافته شده است، سیستم عامل ویندوز یکی از انتخاب‌های پیش رو برای محاسبات شخصی و تجاری شده است.
ویندوز برای رابط کاربری آسان و زیبا، متنوع بودن برنامه‌ها و سازگاری با طیف بزرگی از سخت‌افزارها، برای کاربران خانگی و حرفه‌ای انتخاب بسیار خوبی است. بعضی از خصوصیات ویندوز در زیر بیان شده است.
پنل کنترل یک مکان متمرکز شده در سیستم عامل است که کاربر میتواند تنظیمات مختلف سیستم مانند، امنیت و خصوصی، نمایش، سخت افزار و صدا، و برنامه‌ها را مدیریت کند. به کاربر اجازه دسترسی به ابزارها و تنظیمات را می‌دهد و تجربه شخصی‌سازی ویندوز را آسان میکند.
یک مرورگر ویندوز یک برنامه نرم‌افزاری است که به کاربر اجازه دسترسی به اطلاعات و جستجو در اینترنت را می‌دهد. ویندوز یک جستجوگر اینترنت درون‌ساخته شده که ماکروسافت اِج نامیده می‌شود فراهم کرده است، که شامل خصوصیاتی مانند مرور زبانه‌ای، جستجوی پیشنهادات، و یادداشتهای وب در سیستم عامل است است.
جستجوگر فایل سیستم عامل ویندوز یک فایل ابزار مدیریتی است که به کاربر اجازه جستجو، باز کردن، و مدیریت فایلها و پوشه‌ها در کامپیوترهایشان را می‌دهد. یک رابط دوستانه کاربرپسند برای کاربران برای مشاهده کردن و مدیریت فایلها و خصوصیاتی مانند جستجو کردن، کپی کردن، انتقال دادن، و حذف کردن را فراهم میکند.
نوار وظیفه یک نوار افقی در سیستم عامل ویندوز است که در پایین صفحه دسکتاپ نمایش داده می‌شود. دسترسی سریع به‌برنامه‌های استفاده شده تکراری و نمایش پنجره‌ها و برنامه‌های باز را می‌دهد. نوار وظیفه همچنین شامل آیکن‌های سیستم مانند صدا، شبکه، و وضعیت باتری است.
نقاشی ماکروسافت یک برنامه ویرایش گرافیکی سیستم عامل ویندوز است که به کاربران اجازه ویرایش و ساخت تصاویر را می‌دهد. برای کاربران ابزارهای نقاشی پایه مانند یک مداد، قلم، و یک پاک کن، و اجازه دادن به کاربران برای اضافه کردن اشکال، متن، و عکسها به طراحی‌هاشون را می‌دهد.
منوی شروع یک منویی است که وقتی که کاربر دکمه شروع را در سیستم عامل ویندوز کلیک میکند نمایش داده می‌شود. دسترسی به برنامه‌های بیشتر استفاده شده، تنظیمات، و فایل‌هارا برای کاربر فراهم میکند و شامل یک نوار جستجو است که به کاربر اجازه دسترسی سریع برای پیدا کردن فایلها و برنامه‌ها را می‌دهد.
مدیریت وظیفه یک ابزار سیستمی است که به کاربر اجازه مشاهده کردن و مدیریت اجرا شدن برنامه‌ها و پردازش‌ها را در سیستم عامل ویندوز می‌دهد. برای کاربران اطلاعاتی درباره سی پی یو واستفاده ازکارت حافظه را مهیا میکند و به او اجازه اتمام برنامه‌ها و پردازش‌های انجام داده نشده را می‌دهد.
پاک کننده دیسک یک ابزار سیستمی است که به کاربراجازه خالی کردن فضا را از روی درایورهای سخت سیستم عامل ویندوز به وسیله حذف کردن فایلها و داده‌های غیر ضروری را می‌دهد. سیستم را برای فایلهای موقتی، کش شدن، و دیگر داده‌های غیر لازم اسکن میکند، و کاربر را با یک انتخاب برای حذف کردن آنها روبرو میکند.
کورتانا یک نرم افزاردستیارمجازی در سیستم عامل ویندوز است که به کاربر اجازه ارتباط برقرارکردن با کامپیوترهایشان را که با دستورات صدا استفاده می‌شود، می‌دهد. به کاربران اجازه دسترسی به اطلاعات، و یادآوری‌ها را می‌دهد، ومی‌تواند وظایفی مانند ارسال ایمیل‌ها و تنظیم کردن یادداشت‌ها را فراهم کند.
این اولین نسخه سیستم عامل ویندوز بود که در سال ۱۹۸۵ منتشر شد. یک رابط گرافیکی کاربر برای ام اس-داس و خصوصیاتی شامل یک ماشین حساب، تقویم، و دفترچه یادداشت بود.
این نسخه سیستم عامل در سال ۱۹۸۷ منتشر شد و خصوصیاتی را شامل پشتیبانی برای کارت گرافیک، میانبرهای کیبورد، و مدیریت حافظه بهبود یافته معرفی کرده است.
این نسخه در سال ۱۹۹۰ منتشر شد، و اولین نسخه موفق گسترده سیستم عامل ویندوز بود. یک سری خصوصیات شامل یک مدیریت برنامه، و مدیریت فایل، و پشتیبانی بهبود یافته برای گرافیک‌ها و چند رسانه‌ها معرفی کرده بود.
این نسخه در سال ۱۹۹۵ منتشر شد، و یک نقطه عطف بزرگ برای سیستم عامل‌های ویندوزی بود. منوی شروع، ناحیه وظیفه، و پشتیبانی برای دستگاه‌هایی که به برق وصل می‌شدند را معرفی کرد. آن همچنین شامل جستجو گر اینترنت و مرورگر وب بود.
این نسخه در سال ۱۹۹۸ منتشر شد، و شامل بهبودهایی برای منوی شروع و ناحیه وظیفه، و همچنین پشتیبانی از سخت افزارهای یو اس بی در سیستم عامل ویندوز بود.
این نسخه در سال ۲۰۰۰ منتشر شد، و برای استفاده مدیریتی در سیستم عامل ویندوز طراحی شده بود. شامل خصوصیاتی مانند دایرکتوری فعال، پشتیبانی شبکه بهبود یافته، و پشتیبانی برای فایل سیستم ان تی اف اس بود.
این نسخه در سال ۲۰۰۱ منتشر شد، و یک پیاده سازی اساسی از رابط کاربری سیستم عامل ویندوز بود. یک استایل بصری جدید، کارایی بهبود یافته، و پشتیبانی برای شبکه‌های بی سیم معرفی کرد.
این نسخه در سال ۲۰۰۶ منتشر شد، و شامل یک رابط گرافیکی جدید که ایرو نامیده می‌شد، همچنین خصوصیت‌های امنیتی بهبود یافته بود.
این نسخه در سال ۲۰۰۹ منتشر شد و شامل بهبودهایی برای منوی Copy شروع سیستم عامل ویندوز ، ناحیه وظیفه، و رابط کاربری ایرو بود. همچنین خصوصیات جدید شامل لیستهای پرش و کتابخانه‌ها را معرفی کرد.
این نسخه در سال ۲۰۱۲ منتشر شد، و برای صفحه نمایشهای لمسی و تبلت‌ها طراحی شده بود. آن صفحه نمایش شروع را، همچنین برنامه‌ها و خصوصیاتی مانند چارم و اسنپ را در سیستم عامل ویندوز معرفی کرد.
این نسخه در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. شامل طراحی دوباره منوی شروع، پشتیبانی برای میزکارهای مجازی، و برنامه‌ها و خصوصیات جدید شامل کورتاناو مرورگر اِج در سیستم عامل ویندوز بود.
آخرین نسخه سیستم عامل‌های ویندوز، منتشر شده به وسیله مایکروسافت در اکتبر ۲۰۲۱ بود. براساس پایه ویندوز۱۰، با توجه به تقویت کننده تجربه کاربری و بهبود کارایی و امنیتی ساخته شده است.
هر نسخه‌ای از OS ویندوز خصوصیات جدید، بهبودی‌ها، و تغییرات را آورده‌اند.
سیستم عامل ویندوز، به جز رابط کاربری گرافیکی، دستورات زیادی نیز برای انجام وظایف مختلف دارد. این دستورات در محیط Command Prompt یا PowerShell اجرا می‌شوند، به کاربران اجازه می‌دهد با دقت بیشتری سیستم خود را کنترل کرده و کارهای پیچیده‌تر را انجام دهند.
این فرمان برای عوض کردن دایرکتوری اصلی استفاده می‌شد. برای مثال، شما می‌توانید از”پوشه سی دی” برای عوض کردن دایرکتوری سند استفاده می‌شود.
این فرمان برای پاک کردن صفحه نمایش هر متن یا فرمانی که قبلا وارد شده بود استفاده می‌شد.
این فرمان برای نشان دادن یک لیستی از فایلها و دایرکتوری‌ها در دایرکتوری اصلی استفاده می‌شد.
این فرمان برای انتقال یک فایل از یک ناحیه به ناحیه دیگر استفاده می‌شد.
این فرمان پیکربندی شبکه اصلی کامپیوترتان را شامل آدرس آیپی، ماسک زیرشبکه‌ای، و راههای ارتباطی پیش فرض را نمایش می‌دهد.
این فرمان برای آزمایش کردن اتصال بین کامپیوتر خودتان و سخت افزارهای دیگر در شبکه را می‌دهد. پاکتهایی از داده را به سخت افزار و اندازه گیری ساعات جوابگویی میفرستد.
این فرمان برای پرس و جوی سیستم نام دامنه برای بازیابی اطلاعات درباره دامنه مشخص یا نام هاست استفاده می‌شد.
این فرمان برای ردیابی مسیری که داده از کامپیوتر شما به سخت افزارهای دیگر روی شبکه گرفته می‌شود استفاده می‌شد. روترها و سخت افزارهای دیگر که داده‌ها درونشان می‌گذرند نشان می‌دهد.
این فرمان فایلهای سیستمی را که تغییر یافته یا خراب شده اسکن و تعمیر میکند.
این فرمان برای عوض کردن مشخصات فایلها یا دایرکتوری‌ها، مانند فقط خواندنی یا پنهان کردن استفاده می‌شود.
این فرمان برای کپی کردن فایلها و دایرکتوری‌ها از یک محل به محل دیگر استفاده می‌شد.
این فرمان برای جستجو برای یک رشته یا متن با یک فایل استفاده می‌شد.
این فرمان برای حذف کردن یک فایل یا دایرکتوری استفاده می‌شد.
| خصوصیات | سیستم عامل ویندوز | سیستم عامل لینوکس |
| خط فرمان | اجازه استفاده از خط فرمان، اما قدرتمندتر از لینوکس نیست. | خصوصیات زیادی را برای مدیریت و کارهای روزانه پیشنهاد می‌دهد. |
| قابلیت اطمینان | اطمینان کم نسبت به لینوکس | قابلیت اطمینان زیاد و امنیتی بیشتر نسبت به ویندوز |
| قابلیت استفاده | آسان برای استفاده، اما پروسه نصب می‌تونه کمی زمانبر باشد. | پروسه نصبش خیلی سخته اما با یک بار نصب میتواند کارهای آسون کاملی را فراهم کند. |
| امنیت | آسیب پذیر در مقابل بدافزارها و ویروسها، اما امنیت در سال‌های اخیر بهبود یافته است. | بسیار ایمن‌تر از ویندوز، با آسیب‌پذیری کم نسبی در مقابل بدافزارها و ویروسها |
| به روز رسانی‌ها | آپدیت‌های مکرر برای کاربران میتواند خسته کننده باشد، و مدت زمان زیادی برای نصب طول بکشد. | به کاربران اجازه کامل کنترل برای همه آپدیت‌ها می‌دهد، که برای نصب سریعتر و نیازی به ریبوت کردن ندارد. |
| مجوزها | اجازه تغییر نرم افزار را نمی‌دهد، فقط روی سیستم با یک کلید مجوز ویندوز در دسترس است. | اجازه تغییر و دوباره استفاده کردن از کدهای منبع در هر تعداد از سیستم‌ها را می‌دهد. |
جمع بندی
در این مقاله به سیستم عامل ویندوز همچنین دلایل استفاده از آن و فرمان‌های آن، نسخه‌های مختلف ویندوز و …. پرداخته شد. فروشگاه اینترنتی آی تی مارکت یکی از با اعتبارترین فروشگاه‌های آنلاین در زمینه عرضه محصولات کامپیوتر و لوازم جانبی در ایران است. به دلیل سابقه درخشان این فروشگاه در ارائه خدمات باکیفیت و قیمت‌های مناسب، یکی از انتخاب‌های اول مشتریان برای خرید آنلاین محصولات دیجیتال است.
